Deputadu husi Bankada FRETILIN Leonel Marçal hateten katak, Parlamentu Nasionál (PN) husu ba Governu liu husi Ministério Interior (MI) atu tau matan ba membru Polisia Nasional Timor Leste (PNTL) Rosalino Pereira ne’ebé oras ne’e dadaun hetan moras.
Leonel Marçal esplika katak, Rosalino Pereira hetan tiru iha 2007 husi grupu Alfredo Reinado iha tinan 2007, wainhira grupo Alfredo Reinado halo movimentu iha Same.
“Momentu hetan tiru ne’e mós, nia ho fardadu, ha’u hanoin ita hotu hatene katak nia ho nia Adjunto Komandante sai husi Same ba iha nia servisu fatin iha Alas, hetan tiru la sala karik iha fulan Maiu ou Juñu nia laran,” hateten Leonel Marçal iha Plenária Parlamentu Nasional, Segunda feira (6/7/2015).
Reprezentante povu ne’e haktuir katak, kondisaun Leonel Marçal agora ne’e, kategoria grave, tanba kartus kona iha nia kabás ne’ebé afeta ba iha ninia hirus matan, nune’e halo nia hirus matan bubu maka’as, nia liman sorin kuaze cacat ona no nia la’o ain mós agora la’o kudeik hela.
“Durante ne’e mós nia halo tratamentu dala 5 nia uza rasik nia osan privadu. Problema ne’e la’o kuaze tinan 8 nia laran ona”, hateten Leonel Marçal.
Deputadu Leonel Marçal mós informa katak, wainhira nia (Rosalino, reed) husu ba Komandu, atu halo tratamentu, maibé Komandu hatán ba nia katak, nia tenki reforma ona ka pension ona.
Maibé, leonel Marçal akresenta katak, elementu Polisia ne’e sei joven hela ne’ebé dedika nia-an hodi defende rai ida ne’e, kuandu nia hetan sofrimentu ba iha situasaun ida hanesan ne’e, Komandu fó orientasaun halo nia pensiun deit ne’e, entaun Komandu hakarak aproveita deit ninia di’ak.
“Ha’u hanoin ha’u koalia ne’e la’os ba deit Rosalino Pereira ne’e, maibé ba iha Komandu tomak, sé nia di’ak hela, uza nia para ba seguransa iha rai ida ne’e, kuandu nia monu ba susar Estadu la tau matan, depois Estadu haruka nia ba deskansa deit. Ne’e ba ha’u ladun justu,” Leonel Marçal fundamenta.
Deputadu bankada istóriku FRETILIN ne’e husu urjentimenti ba Sekretariu Estadu Asuntu Parlamentar atu hato’o problema ne’e ba Ministru Interiór para tenki toma responsalbidade ba membrus Polisia sira ne’ebé maka kanek ou sofre tanba kauza husi situasaun Nasaun ninian.
Iha okaziaun ne’e, membru Komisaun B ba Asuntus Negosios Estrangeiros, Defeza e Seguranca Nasionais António dos Santos ‘55’ hateten katak, atu haree ba sira nia saude, liu-liu akontesementu sira ne’ebé maka kuandu akontese iha 2007, iha ne’ebá sira tau osan obrigatóriu ba instituisaun rua ne’e F-FDTL ho PNTL para atu haree.
Nia dehan tuir lolos ne’e, tinan-tinan tenki konsulta para hodi hatene sira nia saude ne’e oinsa. Tanba ida ne’e mak husi parlamentu tau osan hodi haree ba asuntu importante sira hanesan ne’e.
“Ami ba halo vizita nia rasik aprezenta mai ami, tanba momentu ne’e ami halo relatoriu, e momentu ne’e Senhor Longuinhos hanesan Komandante Geral nia dehan katak, ida ne’e ami tau prioridade, maibe to’o agora,” esplika nia.
“Ninia moras grave ne’e ami haree, i ami triste teb-tebes ho atendementu instituisaun PNTL ninia tanba iha orsamentu própriu, sira la tau atensaun,” nia hateten.
Reprezentante povu ne’e esplika liu tan katak, Komisaun B iha planu atu bolu fila fali Ministru Interior para husu loloos ezekusaun orsamentu ne’e ba sé. Keta halo invez ba pesoal ne’ebé maka hetan sofrimentu saude ne’e la’e, ba fali iha ema seluk.
Entretantu Segundu Vise Prezidenti Parlamentu Nasional, Adérito Hugo da Costa hateten katak, cek up ba PNTL no F-FDTL ne’e, deputadu sira lembra iha orsamentu, tanba PN aprova orsamentu ida ba asuntu ida ho linguajen sira ne’ebé Parlamentu uza maka cek up obrigatóriu ba forsa sira.
Nia dehan, referénsia maka númeru Polisia mate barak teb-tebes no mate derepente.
Ida ne’e mak deputadu sira lembra hela deit. Tanba ne’e katak Aderito da Costa, husu komisaun B akompaiña verba orsamentu ida ne’e ho sériu, tanba komplein barak husi forsa no polisia sira, katak tratamentu ne’ebé que la to’o ba sira
“Ba Komisaun B, ha’u husu atu tau atensaun ba verba ida ne’e, oinsa komandu halo andamentu ba orsamentu ida ne’e. Ita tauk maka orsamentu ida ne’e aloka fali ba iha aktividade seluk, ho razaun ne’ebé que ita rona tinan-tinan kona ba Komandu PNTL”, reprezentante povu ne’e haklaken.
Entretantu Sekretaria Estadu Asuntu Parlamentar Maria Terezinha Viégas hateten katak, akontesementu ida ne’ebé konaba ajente Polisia ida ne’ebé que iha 2007 ne’e, infelismente to’o agora maka foin rona fila fali kazu ida ne’e.
“Ami sei hato’o urjensia ba iha Ministru Interior atu bele hola atensaun iha asidente ida ne’ebé maka liga ba ita nia ajente PNTL ida iha 2007 atu bele hetan klarifikasaun ruma,” nia dehan.eni
Jornal Nacional