BNU, sukursál hosi Kaixa Jerál Depózitu (CGD) iha Timor-Leste, fulan outubru ne’e ninia laran hakarak lansa serbisu banka online foun, atu nune’e iha semester dahuluk tinan 2016 halo ona lansamentu ba kartaun kréditu dahuluk Timór nian.
Anúnsiu ne’e fó sai hosi diretór entidade refere iha Dili, Fernando Torrão Alves, durante hala’o ekontru entre responsável CGD nian hothotu, inklui administradora Maria João Carioca nomós grupu emprezáriu portugés hela iha Timor-Leste.
Torrão Alves esplika katak kona-ba banka online portál BNU nian ne’e diretu, hanesan ho uza ba Kaixa Direta, tanba halo ona teste internu no sei atu lansa ba kliente partikulár “to’o fin’al fulan ne’e”.
“Kona-ba serbisu kartaun kréditu, ami hein katak bele iha ona durante semester dahuluk tinan 2016”, esplika tan.
Responsável hosi BNU ne’e esplika tan katak hala’o hela kontaktu ho Banku Sentrál Timor-Leste nian hodi kria rede interbankaria atu hodi fasilita prosesu entre entidade oioin ne’ebé opera iha merkadu timor-oan nian.
Nia esplika mos katak hala’o ona reuniaun téknika oioin no “iha tinan ne’e bele iha mos desizaun di’ak kona-ba modelu ida ne’ebé maka Timor-Leste hakarak”.
Reuniaun ne’ebé hala’o ohin konta ho partisipasaun hosi emprezáriu 50 hosi setór retallu, telekomunikasaun, obras públikas no konstrusaun, advokasia no serbisu seluk, setór livreiru, kadastru no konsultória emprezariál, audivizuál nomós komérsiu.
Enkontru ne’ebé organiza hosi delegasaun BNU iha Timor-Leste, hala’o hodi rona kona-ba emprezáriu sira-ninia esperiénsia negósiu no investimentu iha rai laran, inklui dezafiu ho problema ne’ebé sira hasoru, liu-liu ba iha setór bankária.
Durante reuniaun refere emprezáriu ko’alia liu kona-ba difikuldade balun atu opera iha merkadu timor-oan nian, liu-liu difikuldade atu hetan kréditu noms problema kona-ba garantia bankária, iha nasaun ne’ebé ladauk iha lei propriedade ho element importante seluk hosi kuadru lejislativa.
Maria João Carioca, administradora CGD nian dehan ba emprezáriu hothotu katak relasiona ho kréditu, kritériu nomós kondisaun ne’ebé entidade ne’e aplika ba ninia sukursál iha Timor-Leste, hanesan mos ho ida ne’ebé aplika ba prezensa internasionál hosi banku nian hothotu.
Karik iha limite lokál ba aprovasaun – lahalo konsulta ba Lisboa – operasaun kréditu nian, maka sei laimpede prosesu desizaun, operasaun hothotu sei avalia ho polítika governu nian ne’ebé di’ak nomós prátika hosi konsesaun kréditu normál.
Limite ne’e, insisti, atu laevolui atividade kréditu no CGD oras ne’e daudaun, iha “pozisaun likuides ne’ebé estraordinária di’ak” hodi fó kréditu no “lahalo impedimentu ba osan” maski haree ba kontestu ekonómika.
Ida ne’e laimplika CGD atu aplika kritériu avaliasaun ba pedidu kréditu, bazeia ba sustentabilidade empreza nian, ekilibriu entre kapitál rasik ho divida nomós aspetu seluk.
"Iha kontra klara atu fasilita, iha estrutura kapitál minimamente bele fasilita prosesu ne’e nomós hamenus tempu apresiasaun nian", dehan.
Administradora CGD nian esplika katak objetivu hosi entidade ne’e maka atu kontinua iha Timor-Leste, “ho kompromisu atu kolabora nafatin ba dezenvolvimentu” ekonomia iha Timór nomós buka “halo ekilibriu” hodi envolve hamutuk ho empreza timor-oan nian nomós portugés-oan sira nian.
SAPO TL ho Lusa
Torrão Alves esplika katak kona-ba banka online portál BNU nian ne’e diretu, hanesan ho uza ba Kaixa Direta, tanba halo ona teste internu no sei atu lansa ba kliente partikulár “to’o fin’al fulan ne’e”.
“Kona-ba serbisu kartaun kréditu, ami hein katak bele iha ona durante semester dahuluk tinan 2016”, esplika tan.
Responsável hosi BNU ne’e esplika tan katak hala’o hela kontaktu ho Banku Sentrál Timor-Leste nian hodi kria rede interbankaria atu hodi fasilita prosesu entre entidade oioin ne’ebé opera iha merkadu timor-oan nian.
Nia esplika mos katak hala’o ona reuniaun téknika oioin no “iha tinan ne’e bele iha mos desizaun di’ak kona-ba modelu ida ne’ebé maka Timor-Leste hakarak”.
Reuniaun ne’ebé hala’o ohin konta ho partisipasaun hosi emprezáriu 50 hosi setór retallu, telekomunikasaun, obras públikas no konstrusaun, advokasia no serbisu seluk, setór livreiru, kadastru no konsultória emprezariál, audivizuál nomós komérsiu.
Enkontru ne’ebé organiza hosi delegasaun BNU iha Timor-Leste, hala’o hodi rona kona-ba emprezáriu sira-ninia esperiénsia negósiu no investimentu iha rai laran, inklui dezafiu ho problema ne’ebé sira hasoru, liu-liu ba iha setór bankária.
Durante reuniaun refere emprezáriu ko’alia liu kona-ba difikuldade balun atu opera iha merkadu timor-oan nian, liu-liu difikuldade atu hetan kréditu noms problema kona-ba garantia bankária, iha nasaun ne’ebé ladauk iha lei propriedade ho element importante seluk hosi kuadru lejislativa.
Maria João Carioca, administradora CGD nian dehan ba emprezáriu hothotu katak relasiona ho kréditu, kritériu nomós kondisaun ne’ebé entidade ne’e aplika ba ninia sukursál iha Timor-Leste, hanesan mos ho ida ne’ebé aplika ba prezensa internasionál hosi banku nian hothotu.
Karik iha limite lokál ba aprovasaun – lahalo konsulta ba Lisboa – operasaun kréditu nian, maka sei laimpede prosesu desizaun, operasaun hothotu sei avalia ho polítika governu nian ne’ebé di’ak nomós prátika hosi konsesaun kréditu normál.
Limite ne’e, insisti, atu laevolui atividade kréditu no CGD oras ne’e daudaun, iha “pozisaun likuides ne’ebé estraordinária di’ak” hodi fó kréditu no “lahalo impedimentu ba osan” maski haree ba kontestu ekonómika.
Ida ne’e laimplika CGD atu aplika kritériu avaliasaun ba pedidu kréditu, bazeia ba sustentabilidade empreza nian, ekilibriu entre kapitál rasik ho divida nomós aspetu seluk.
"Iha kontra klara atu fasilita, iha estrutura kapitál minimamente bele fasilita prosesu ne’e nomós hamenus tempu apresiasaun nian", dehan.
Administradora CGD nian esplika katak objetivu hosi entidade ne’e maka atu kontinua iha Timor-Leste, “ho kompromisu atu kolabora nafatin ba dezenvolvimentu” ekonomia iha Timór nomós buka “halo ekilibriu” hodi envolve hamutuk ho empreza timor-oan nian nomós portugés-oan sira nian.
SAPO TL ho Lusa