DILI - Eis Direitór Nasionál Polísia Sentifiku Investigasaun Kriminál (PSIK) sei keixa desizaun Konsellu Superior ba Provedoria Direitus Humanus no Justisa (PDHJ) no Tribunál Rekursu hodi buka lia-loos.
“Hanesan Timor-oan iha direitu para buka hatur justisa ne’e loloos ba kazu ida ne’ebé alegasaun hasoru ha’u dehan katak ha’u komete irregularidade graves no tau iha katak ha’u komete insubornizasaun. Entaun, ha’u mai asume hanesan direitór nasionál PSIK ho nomeasaun hosi Primeiru Ministru kintu governu nian mak ha’u mai ba periodu tinan rua, maibé ha’u asume kargu fulan ualu ha’u hetan alegasaun. Ha’u respeita despasu Primeiru Ministru atual nian maibé ha’u tenki lori kazu ida ne’e ba PDHJ ho TR”, Hermenegildo ba jornalista iha Kaikoli, Sesta, (25/9).
Nia hatutan, lori kazu ne’e ba PDHJ tuir artigu 150 konstituisaun RDTL. Tanba, PDHJ mak iha kompetensia atu dehan desizaun exnorasaun ho dehan nia komete irregularidade ne’e loos ka la’e, justu ka la’e. Depois lori ba TR hodi nune’e tuir artigu 151 konstituisaun RDTL dehan, TR mak halo obrigasaun ba informasaun desizaun legislativas ne’ebé konstituisionál ou inkonstituisionál.
“Entaun ho ida ne’e ha’u aprejenta ha’u nia kazu ba prezidenti TR no PDHJ, nune’e bele hetan prosesu ida hodi hatudu justisa ne’e loloos ba ha’u nia kazu”, eis komandante munisipiu Bobonaro ne’e dehan.
Nia esplika liu tan, kestaun atu lori kazu ne’e ba TR ho PDHJ kona-ba pareser ne’ebé mak hasai hosi konsellu superior ne’ebé mak presidi hosi ministru justisa Ivo Valente, ministru interior, ministru defeza ho prokuradór jéral ne’e ninia verdade no justu loloos ne’e iha ne’ebé.
“Tanba ida ne’e mak ha’u tenki justifika iha TR ho PDHJ, to’o oras ne’e sira seidauk esplika mai ha’u, ha’u komete irregularidade graves ne’e iha ne’ebé, presiza justifika ida ne’e labele bobar de’it no halo manobra polítika atu alkansa sira nia objetivu ne’ebé mak la-loos”, katak tan.
“Tenki justifika loloos ba sira nia bobar ne’e, tuir fali dehan insubornizasaun, ha’u hakarak esklarese iha ne’e katak labele komprende sala buat ida ne’e katak la-respeita ou la-aseita, mais iha públiku dehan ha’u la-respeita MJ ho prokuradór hanesan hirarkia ne’e la-loos deste simu responsavel nudar direitór ha’u hala’o ha’u nia servisu tuir hirarkia nein halai ses respeita nafatin autonomia administrativu finanseiru patrimonial tuir artigu 6 dehan. Maibé estratejia MJ Ivo Valente halo hodi haklot fali kompetensia autonomia PSIK nian tuir dekretu lei PSIK artigu 2 ida ne’e mak ha’u la-konkorda, stratejia ne’e mak ha’u la-konkorda no ha’u hato’o ha’u nia razaun”, Hermenegildo tenik.
Nia esplika liu tan, halo klot iha proposta lei numeru 6, MJ nian ne’e mak nia la-konkorda, hahú hosi pareser juridika lei organika MJ nian dahuluk, daruak, no datoluk ho nia ba inkontru direita ho MJ antes lori ba konsellu ministru, nia dehan ba ministru Ivo katak tenki harmonia lei rua ne’e sujere tan hodi hamosu tan artigu ida hodi ko’alia kona-ba PSIK nia kompetensia refere ba dekretu lei PSIK nian.
Nia dehan, la-konkorda stratezia ne’e buat seluk ida, no la-respeita hirarkia ne’e buat seluk ida, tanba nia la-konkorda stratejia ne’e loos tanba halo klot instituisaun nia servisu ne’e sala nia tenki la-konkorda, maibé la-respeitu tenki hatudu loloos ne’e iha ne’ebé.(way)
Timor Post