Vise-ministru Finansas ohin hatete katak pedidu pagamentu ne’ebé to’o ba ninia Ministériu sei prosesa ho lalais no atrazu balun ne’ebé akontese hela iha país ne’e tenke halo analiza "tuir kazu ida-ba-ida".
"Kada kazu ida sempre lahanesan. Kada projetu iha kestaun no fatór sira ne’ebé lahanesan. No tanba ne’e presiza verifika ho kada ministériu iha kestaun ne’e", afirma ba Lusa Helder Lopes.
"Hosi parte Ministériu Finansas no hanesan vise-ministru, ha’u bele garante katak pagamentu ne’ebé pendura hela ministériu liu fulan ida resin, hosi atrazu sira ne’e bele fó sala mai ami. Se liu fulan ida resin imi bele mai hasoru diretamente ho ha’u no ha’u sei foti medida ho ha’u nia funsionáriu sira", afirma.
Helder Lopes krítika hosi emprezáriu timoroan oioin ne’ebé maka lamenta maka’as atrazu sira iha pagamentu hosi Estadu, konsidera katak empreza barak maka sei infrenta hela situasaun ne’ebé "komplikadu tebes" no ekonomia nasionál hatudu falta likidez.
Emprezáriu oioin maka Lusa rona hodi keixa kona-ba atrazu sira to’o tinan ida iha pagamentu projetu sira, hatete katak ida ne’e iha "efeitu iha kadeia" tanba subkontratadu sira mós la simu.
Kestiona kona-ba atrazu sira ne’e, maka sura hamutuk sai atrazu iha pagamentu saláriu no komponente salariál sira iha setór sira maka hanesan Edukasaun, Helder Lopes esplika katak ninia ministériu iha serbisu hodi simplifika prosesu sira ne’e.
"Bainhira pedidu pagamentu ne’e ami kumpri ona ami-nia serbisu no ami halo pagamentu. Maibé sira haruka dokumentasaun la kompletu, ami husu dokumentasaun adisionál", dehan, hodi deskreve asaun hosi Ministériu Finansas.
"Ami lakohi kria sistema ida ne’ebé kompleksu. Molok ida ne’e ami kria uluk. Ami hakarak fasilita prosesu. Sistema ne’ebé ami kria hodi garanti katak osan governu nian maka uza ho lolos", nia subliña.
Vise-ministru hatete katak tenke analiza atrazu sira ne’e "tuir kazu ida-ba-ida" no, dala balun, bainhira ko’alia kona-ba pagamentu ne’e prezu hela "iha finansas", hosi departamentu finanseiru hosi kada Ministériu no la’ós hosi Ministériu Finansas.
"Governu hadi’a daudaun sistema tomak. Buka atu bele efikásia liu tan", nia haktuir.
"Bainhira ami prepara orsamentu no hafoin iha ninia implementasaun, Ministériu Finansas to’o bele forma funsionáriu sira hosi ministériu oioin hodi uza sistema nune’e bainhira to’o hetan situasaun pagamentu ida bele uza sistema ho di’ak, ho dokumentasaun tomak ne’ebé presiza", afirma.
Kona-ba ekonomia ne’e rasik, Helder Lopes hatete katak kresimentu ki’ik liu maka tenke haree ba faktu Governu ne’ebé muda polítika ekonómika.
"Ita sai hosi polítika ida ne’ebé ho kresimentu ekonómiku ida ne’ebé aas ba kresimentu kualidade, tuir dalan inkluziva no sustentável. Mai ita folin laek bainhira iha kresimentu ba díjitu rua maibé hafoin kresimentu ne’e la’ós ba ema hotu, ka la atinje ba ema hotu, benefisia de’it grupu ki’ik ida", nia haktuir.
"Koleta reseita, liuliu doméstika, aumenta ona. La barak, maibé aumenta ona. No ida ne’e pozitivu. Ami halo hela reforma ida iha administrasaun tributária, hodi garante katak regra no lei sira di’ak hodi aplika nune’e bele konsege hetan liu tan reseita", nia hatutan.
SAPO TL ho Lusa
"Hosi parte Ministériu Finansas no hanesan vise-ministru, ha’u bele garante katak pagamentu ne’ebé pendura hela ministériu liu fulan ida resin, hosi atrazu sira ne’e bele fó sala mai ami. Se liu fulan ida resin imi bele mai hasoru diretamente ho ha’u no ha’u sei foti medida ho ha’u nia funsionáriu sira", afirma.
Helder Lopes krítika hosi emprezáriu timoroan oioin ne’ebé maka lamenta maka’as atrazu sira iha pagamentu hosi Estadu, konsidera katak empreza barak maka sei infrenta hela situasaun ne’ebé "komplikadu tebes" no ekonomia nasionál hatudu falta likidez.
Emprezáriu oioin maka Lusa rona hodi keixa kona-ba atrazu sira to’o tinan ida iha pagamentu projetu sira, hatete katak ida ne’e iha "efeitu iha kadeia" tanba subkontratadu sira mós la simu.
Kestiona kona-ba atrazu sira ne’e, maka sura hamutuk sai atrazu iha pagamentu saláriu no komponente salariál sira iha setór sira maka hanesan Edukasaun, Helder Lopes esplika katak ninia ministériu iha serbisu hodi simplifika prosesu sira ne’e.
"Bainhira pedidu pagamentu ne’e ami kumpri ona ami-nia serbisu no ami halo pagamentu. Maibé sira haruka dokumentasaun la kompletu, ami husu dokumentasaun adisionál", dehan, hodi deskreve asaun hosi Ministériu Finansas.
"Ami lakohi kria sistema ida ne’ebé kompleksu. Molok ida ne’e ami kria uluk. Ami hakarak fasilita prosesu. Sistema ne’ebé ami kria hodi garanti katak osan governu nian maka uza ho lolos", nia subliña.
Vise-ministru hatete katak tenke analiza atrazu sira ne’e "tuir kazu ida-ba-ida" no, dala balun, bainhira ko’alia kona-ba pagamentu ne’e prezu hela "iha finansas", hosi departamentu finanseiru hosi kada Ministériu no la’ós hosi Ministériu Finansas.
"Governu hadi’a daudaun sistema tomak. Buka atu bele efikásia liu tan", nia haktuir.
"Bainhira ami prepara orsamentu no hafoin iha ninia implementasaun, Ministériu Finansas to’o bele forma funsionáriu sira hosi ministériu oioin hodi uza sistema nune’e bainhira to’o hetan situasaun pagamentu ida bele uza sistema ho di’ak, ho dokumentasaun tomak ne’ebé presiza", afirma.
Kona-ba ekonomia ne’e rasik, Helder Lopes hatete katak kresimentu ki’ik liu maka tenke haree ba faktu Governu ne’ebé muda polítika ekonómika.
"Ita sai hosi polítika ida ne’ebé ho kresimentu ekonómiku ida ne’ebé aas ba kresimentu kualidade, tuir dalan inkluziva no sustentável. Mai ita folin laek bainhira iha kresimentu ba díjitu rua maibé hafoin kresimentu ne’e la’ós ba ema hotu, ka la atinje ba ema hotu, benefisia de’it grupu ki’ik ida", nia haktuir.
"Koleta reseita, liuliu doméstika, aumenta ona. La barak, maibé aumenta ona. No ida ne’e pozitivu. Ami halo hela reforma ida iha administrasaun tributária, hodi garante katak regra no lei sira di’ak hodi aplika nune’e bele konsege hetan liu tan reseita", nia hatutan.
SAPO TL ho Lusa