DILI - Advogadu Manuel Tilman husu atu Tribunál absolve nia kleinte arguido Tarcisio ho João Cançio, maibé bainhira la absolve Tribunál Recurso tenki fundamenta didi’ak, basa desijaun Tribunál Distritu Dili tuir Tilman Ministériu Públiku la aprejenta provas.
“Se la prova hanesan ne’e, pelemenus ha’u nia kliente, tenki ser absolvidu. Se la absolvidu, Tribunal Recursu mós tenke fundamenta didi’ak, tanba ha’u nia kliente kumpri duni lei,” Eis Deputadu Manuel Tilman informa ba jornalista sira, iha nia kna’ar fatin Hotel Garden Beach Dili, Kinta (27/8).
Advogadu Tilman konsidera desizaun ne’ebé Tribunal Distrital Dili (TDD), foti hasoru Eis Ministru Edukasaun, João Cançio no Diretór Tarcisio laloos, tanba akuzasaun ne’ebé Ministériu Públiku laiha provas.
Tuir Tilman kazu ne’e verifikadu ho nia orsamentu planeadu no Primeiru Ministru (Xanana-red) rasik mak aloka millaun $ 2, ninia enkomenda mós iha ho valor $ 1.410, no kontratu mós hatete klaru ona, i sira nain rua kumpri kontratu ne’e.
Aliende ida ne’e mós osan ne’ebé Governu aloka ba projetu ne’e, to’o de’it sasan tula to’o mai Portu Dili, atu halo instalasaun ne’e, laiha osan inklui atu fó formasaun ba ema sira ne’ebé servisu iha TV-Edukasaun ne’e mós laiha.
“Ha’u mós advogadu la’ós ba eis Ministru João Cançio, maibé ba nia Diretór Tarcisio. Ha’u laiha komentáriu ba señor João Cancio, maibé ba ha’u nia kliente Tarcisio ne’e, ha’u hanoin divia ser absolvidu,” Tilman observa.
Hodi esplika natureza kazu ne’ebé mak lolos hanesan tuir mai ne’e, iha tinan 2009 iha programa Governu nian kona-ba atu hari’i buat ida bolu, TV Edukasaun, maibé osan laiha.
Reprezentante Povu iha Uma Fukun aprova orsamentu ida ne’ebé bo’ot kedas, maibé la konsege ezekuta hotu.
Osan ne’e la konsege ezekuta hotu, Primeiru Ministru Xanana Gusmão rasik tempo ne’e, mak hatete ba Ministru sira, atu osan ne’e labele hatama fali ba kofre Estadu, osan ne’e bele gasta ba buat ruma.
“Entaun Xanana rasik dehan, se Ministériu ida ne’ebé mak iha projetu ruma urjente no importante, bele aprezenta. Tanba ne’e mak, eis Ministru João Cançio, haree katak, TV Edukasaun ne’e importante, entaun nia aprezenta ba Primeiru Ministru Xanana.
Iha momentu ne’eba, Primeiru Ministru Xanana konkorda, hodi asina kedas no aloka osan millaun $2 iha Ministériu Finansas.
“Lalaok hirak ne’e ha’u haree legal,” Tilman dehan, laiha krime ida, Nune’e iha fulan Setembru, eis Ministru João Cançio rasik ho asesores sira iha ministériu edukasaun, prepara kontratu ida hodi hili kompaña ejekuta projeitu ne’e.
Iha momentu ne’eba, sira hili Austrália, tanba sira iha esperensia kona-ba TV edukasaun, nune’e prepara kontratu hosi asina “kontratu mós ho dalan legal.”
Iha kontratu ne’e nia laran mós hatete katak, bainhira kuandu asina ona kontratu, ministériu edukasaun tenke haruka lista sasan sira ne’e ba, sasan sira ne’e nia folin mak millaun $1.410, maibé tenke selu uluk 50% tuir kontratu ne’ebé iha.
Bainhira kuandu sasan sira ne’e hola hotu ona, no antes atu hatama iha ró hodi tula mai Dili, tenke haruka uluk osan 25%.
Hafoin sasan sira ne’e mai Dili, ministériu atu ba foti, tenke selu uluk osan ultima parte nian, tanba akordu mak hatete ona hanesan ne’e.
Nune’e bainhira lori tiha sasan sira ne’e ba ministériu edukasaun, mak sira foin deskobre katak, sasan sira ne’ebé haruka mai hosi Austrália ne’e, segunda maun, la’ós primeira maun.
Entaun sekarik iha krime, osan ruma kuandu selu 50% ne’e, eis Ministru ka eis Diretór kombina ho sira iha Austrália katak, ami selu agora 50%, maibé persetazen ruma tenke tau hela iha ami konta ruma iha Austrália, tanba osan atu selu ne’e, ministériu finansas mak selu, la’ós sira nain rua. Sé hanesan ne’e duni, mak bele krime.
Tanba ne’e Tilman hatete katak, Ministériu Públiku laiha provas akuza ema na’in rua krime, tanba haruka ona osan 50% ba selu sasan sira ne’e.
Pior liu tan, iha akuzasaun ne’e mós lahatete katak, kuandu transporta haruka sasan hosi Austrália mai Dili, sira na’in rua simu persentazen balu.(vas)
Timor Post