Loron 20 Agustu 2015, Forsas Armadas Libertasaun Nasionál Timor-Leste (FALINTIL) komemora ninia aniversáriu ba dala 40. Susesu barak ona maka FALINTIL atinji. Fatór determinante ba libertasaun nasionál no kontribui hodi asegura estabilidade nasionál.
Ema hotu hein, FALINTIL kontinua hahi ninia slogan “FALINTIL maka ikan no povu maka wee”. Dala barak iha terenu, povu sai vítima ba FALINTIL-FDTL ninia atuasaun. Ezemplu konkreta maka foin lalais bainhira halo operasaun buka Grupu Mauk Moruk iha Postu Administrativu Laga, povu inosenti hetan agresaun fízika, terror mentál no psikolójikamente hosi oknum FALINTIL-FDTL balun.
Senti tristi liu-tan, bainhira veteranu FALINTIL sira la hatudu vontade di’ak hodi rezolve sira nia problema rasik. Ita lalika helik. Problema kona-ba Mauk Moruk. Sira maka uluk luta hamutuk iha ailaran, tan ne’e, tuir loloos fásil ba sira hodi rezolve problema ne’e. Maibé, saida maka akontese, nufin, sira la rezolve ho “liafuan” maibé ho “kilat-fuan”.
Iha nasaun demokrátiku maka ita sé kilat ba malu, kerdizer implementasaun demokrásia teorikamente de’it maibé prátikamente la akontese. Ne’e hatudu katak ita lakohi promove diálogu no rekonsiliasaun maibé ita sei saudade hela arma hodi solusiona problema.
Lisaun boot ba veteranu FALINTIL sira atu halo reflesaun didi’ak. Sé imi ho imi maka hatudu ona ezemplu ida ne’e ba públiku, imi kria problema ba jerasaun foun sira. Jerasaun foun sira sei la hela hakmatek iha futuru. Sé la hatene hanoin no domina án, aban bainrua jerasaun foun sira sei uza maneira rezolve problema ne’ebé imi uza hodi rezolve sira nia problema rasik. Imajina, ita atu lori Timor ba ne’ebé.
Tanba ne’e, ba veteranu FALINTIL sira ne’ebé sei moris, hori ohin ba oin, buka malu hodi harmoniza imi nia relasaun. Nune’e, ba futuru, sai hanesan lisaun osan mean ba jerasaun foun sira atu hakat tuir. Obrigadu no parabéns ba aniversáriu FALINTIL ba dala 40. (*)