Quantcast
Channel: - TIMOR AGORA
Viewing all articles
Browse latest Browse all 15744

Korredór ba emprezáriu sira importante liu fali livre sirkulasaun – Esportadór sira

$
0
0

Prezidente Uniaun Esportadór sira CPLP nian konsidera katak korredór diplomátiku ba emprezáriu sira importante liu fali implementasaun espasu livre sirkulasaun, no nota katak maiór difikuldade mak diferensa kulturál.

"Iha negósiu barak, karik emprezáriu sira halo sira-nia servisu hodi halkon trauma uluk nian, negósiu ne’ebé halo hodi halakon barreira livre sirkulasaun ema nian, ne’ebé uluk hanesan utopia, no agora hanesan tema diáriu, tanba ne’e korredór diplomátiku ba emprezáriu sira, envezde estabelesimentu livre sirkulasaun, mak importante liu hodi halakon obstákulu", tenik prezidente Uniaun Esportadór sira CPLP nian, Mário Costa.

Iha entrevista ba Lusa iha realizasaun, iha semana ne’e iha Dili, primeiru Fórum Ekonómiku Globál CPLP nian, Mário Costa espesifika katak "prinsipál obstákulu ba aprofundamentu negósiu iha espasu Komunidade Nasaun Lia-portugés (CPLP) mak diferensa kulturál".

Tuir esportadór ne’e, "ita emprezáriu sira ne’ebé tuir kultura diferente tebes, aziátiku, europeu, amerikanu, afrikanu, no tenke iha disponibilidade boot ba negósiu no ita sei manán karik ita aprofunda relasaun entre ita no ita-nia ekonomia, ne’ebé hanesan komplementár", hatete esportadór ne’e.

Konstranjimentu ida ba realizasaun negósiu luzófonu barak "mak la iha  informasaun, ne’ebé hamosu sala báziku ne’ebé sai boot no ameasa to’o empreza iha nia nasaun orijen".

"Zona komérsiu livre iha espasu CPLP hanesan objetivu ne’ebé nasaun no empreza sira tenke la’o ba, no ida ne’e tenke demora liu dékada ida, maibé menus hosi rua", defende Mário Costa, no fó ezemplu katak Fórum ne’ebé iha semana ne’e hala’o iha Dili mai hosi "vontade polítiku, la’ós de’it hosi emprezáriu sira, buat ne’ebé hatudu vizaun foun CPLP nian la’o iha sentidu ne’e, buat ne’ebé halo dalan sai fásil liu ba emprezáriu sira".

Nia konklui katak objetivu boot hosi Fórum ne’e, mak "hari’i bandeira CPLP nian iha Ázia no aproveita Timor-Leste hanesan plataforma ba merkadu boot ne’e iha ne’ebé iha líkidu barak, ne’e merkadu boot ida, partikularmente Xina, ba sirkulasaun produtu nasau sira CPLP nian ".

Vantajen CPLP nian ida mak presiza possibilidade atu empreza sira bele uza nasaun luzófonu hanesan baze atu tama iha merkadu rejionál, benefisia hosi akordu sira ne’ebé eziste iha espasu jeográfiku sira ne’e hotu, hanesan Uniaun Europeia, iha kazu Portugál nian, ka Mercosul, iha kazu Brazil nian, buat ne’ebé transforma CPLP ba espasu ekonómiku rejionál ne’ebé halibur 30% hosi populasaun mundiál.

"Ita bele halo produtu sira sai baratu liu karik empreza sira CPLP nian instala iha Timór no prodús parte ida hosi prosesu iha ne’e, hamenus kustu transporte, ne’ebé sempre karun tebes", hakotu Mário Costa.

SAPO TL ho Lusa

Viewing all articles
Browse latest Browse all 15744