Komunidade Suku Katamutu, Posto Administrativu Luro, Munisipiu Lautem nudar mos veteranu ida, Lamberto Soares Freitas alias Laletek, protesta hasoru Prezidenti Republika (PR) Taur Matan Ruak nia programa vizita suku tanba lori delegasaun boot hodi gasta deit orsamentu Estadu nian.
“Sua Exelensia mai vizita ami hanesan ne’e gasta osan Estado barak, tanba rombongan barak hanesan ne’e gasta osan barak,” afirma Laletek liu husi dialogu komunitaria ho PR Taur Matan Ruak iha Suku Kotamutu, Tersa (19/01/2016).
Nia hatutan povu iha foho terus tebes, maibe PR ba vizita ho ekipa ne’ebe boot hodi gasta deit osan Estado nian. “Inan-aman iha foho terus ba bei-beik, maibe ami povu ki’ik haree Prezidente lori nia komitiva barak liu, ne’e gasta osan Estado ka sira nia salario mak selu,” afirma Laletek. Hatan ba Preukupasaun ne’e, PR Taur Matan Ruak hateten, servisu hotu-hotu la iha ida mak lagasta osan. Vizita Prezidente nian ba suku sira iha Timor laran tomak ne’e komprimisu ida ne’ebe mak Prezidenti Republika halo bainhira simu tomada de posse iha 20 Maio 2012.
PR Taur argumenta katak, Xefi Estado hala’o vizita ba suku sira, hodi hametin relasaun entre povu ki’ik ho ukun-nain sira, la’os ukun nain tur diak iha fatin mak gasta osan diak.
“Laiha buat ida mak la gasta osan, mas tuir imi nia hanoin hau tur diak iha kantor mak diak ga hau mai vizita imi mak di’ak. Hau hanoin hametin ita nia relasaun ne’e mak importante,” afirma PR Taur Matan Ruak.
Xefi Estado vizita povu iha suku tomak, tanba povu barak mak lakoinese nia ukun nain sira. Tanba ne’e hakbesik-an ba komunidade ne’e hanesan dalan mesak hametin relasaun para povu mos bele fo nia kontribuisaun ba prosesu dezenvolvimentu nasional.
Xefi Estado afirma tan, iha prosesu dezenvolvimentu presiza gasta osan, projeitu sira ne’ebe halo la iha kualidade ne’e mos gasta osan, tanba ne’e Prezidente promete vizita povu la’os gasta osan deit, maibe hametin komunikasaun entre povu ho ukun nain sira.
Durante vizita xefe Estado nian iha suku sira iha postu administrativu Luro, munisipiu Lautem nian akompanha mos husi ekipa Sekretariu Estado Polítika Formasaun Profesional no Empregu (SEPFOPE) Ilidio da Costa Ximenes.
Nune’e mos bainaka espesial ba vizita xefe Estado nian hanesan administrador postu administrativu Kristu Rei, munisipiu Dili no xefe suku Humboe, postu administrativu Ermera, munisipiu Ermera.
Iha vizita ne’e, xefe Estado akompanha mos husi autoridade munisipiu no lokal, ekipa husi kasa sivil no kasa militar Prezidensia Republika inklui Polisia Nasional Timor-Leste (PNTL), FALINTIL Forsa Defeza Timor-Leste (F-FDTL), médiku no media sira apoiu halo kobertura ba vzita xefe Estado nian.
‘’Hau sei jeneral, Parlamentu no Governu halo portu ida ba Naval maibe Portu ne’e monu tama tiha iha tasi laran maibe to’o agora seidauk iha ema ida mak ba kadeia, Prezidente lori osan para hakbesik ba povu ne’e la bele. Hau iha Loes, katuas ida mai dehan “O keta Lere karik” hau dehan O nia avo mak hau Lere, Hau Prezidente, Matan Ruak la’os Lere, nia dehan mas foto iha hau nia uma ne’e tau fali farda ne’e,’’ Taur konta tuir.
Kria lei eletrisidade
Biban ne’e, veteranu, Jose do Santos alias Laletek, husu ba Prezidente Republika (PR), Taur Matan Ruak oinsa mak hato’o ba Governu hodi nune’e bele kria lei ba eletrisidade.
Nia hatutan, povu prontu selu eletrisidade, maibe funsionariu Eletrisidade Timor-Leste (EDTL) sira iha central eletrika halimar hodi taka loke eletrisidade tanba ne’e, afeita ba sasan elektronika sira nian at hotu.
“Ami Luro veteranus barak, ami halibur malu maibe ami hare ba lei, kona-ba ahi la garantia ba ami nia sasan. Ami povu hakarak selu maibe laiha lei entaun sira (red-Funsionariu EDTL) loke taka-loke tuir sira nia gostu hodi rezulta ami nia sasan eletronika keima hotu,” informa Laletek.
PR Taur Matan Ruak hatan katak, Timor-Leste seidauk bele halo lei kona-ba eletrisidade nian, tanba iha Timor laran tomak EDTL atu ta deit kulu no nu hun ida mos dala barak familia sira lakohi. Ho nune’e , provoka serkuitu hodi halo eletrisidade mate-lakan.
Iha rai seluk, PR Taur hateten, komunidade nudar konsumedores eletrisidade iha direitu no deveres. Direitu maka hetan naroman eltrisidade no deveres maka tenke selu importu eletrisidade nian tuir voltagem ne’ebe uza. Mia
Jornal Nacional