Projetu konstrusaun estrada ho valeta Delta tun ba super merkadu Leader nia oin ho borus mai to’o Hudi Laran, tuir padraun no orientasaun Governu nian, liu husi Ministeriu Obras Publiku, Transporte no Komunikasoens (MOPTK).
Projetu ne’e azekuta husi kompanhia joint venture TINOLINA&KING CONSTRUCTION ne’ebe maka dau-daun ne’e ninia ezekusaun fiziku atinji ona 90%.
Liu husi konferensia imprensa ne’ebe hala’o iha Edefisiu TINOLINA&KING CONSTRUCTION, Audian, Dili, Segunda (12/10/2015), Direktor TINOLINA, Agostinho Gomes ho Prezidenti Direktur KING CONSTRUCTION, Lay Siu Kiat, klarifika katak, foin lalais ne’e, iha inspesaun husi Diresaun Laboratoriu Nasional ba servisu iha terenu, hetan duni falhansu ki’ik oan hodi konsidera la tuir regras, tanba alkatraun restu balun manu tama kanu ko’ak laran, ho nune’e, tenke hamos.
“Regras halo estrada ne’e la bele iha alkatraun manu arbiru tama to’o kanu laran. Ne’e bele halo kanu intopidu, tanba ne’e maka ami hamos ona atu garante bee halai tuir nia dalan,” esplika Agostinho Gomes.
Agostinho esplika katak, iha projetu konstrusaun estada ho valeta Delta-Lider nia oin to’o Hudi Laran ho Bairo Pite tuir espesifikasaun no la iha violasaun.
Agositnho mensiona katak, servisu hotu ne’ebe maka TINOLINA&KING CONSTRUCTION halo ne’e tuir instruksoens mai husi MOPTK to’o makina pezadus sira ne’e mos halo kalibrasaun hotu ona husi Governu, inklui kompozisaun alkatraun mos Governu maka fo hotu. Tanba ne’e, Agostinho Gomes realsa tan, la iha razaun atu hateten servisu ezekusaun fiziku la iha kualidade.
“Se estrada la iha kaulidade, ne’e la’os kabe ba responsabilidade ami nian deit, maibe Governu hotu, tanba Governu maka halo kalibrasaun ba ami nia makina sira hoptu, inklui halo kompozisaun ba alkatraun. Se karik iha buat ruma maka ami viola, maka ami prontu para hadia tanba rojetu ne’e seidauk entrega,” hateten Agostinho Gomes.
Agostinho Gomes ho Lay Siu Kiat agradese tebes preokupasaun no koresaun komunidade nian ba buat ruma ne’ebe la’o la dun diak. Ne’e hatudu katak, komunidade mos hadomi tebes kompanhia nasional, maibe importante liu maka kritika sira ne’e tenke proporsional no la bele tendensiozu.
“Desde prinsipiu kedas, ami infrenta ona problema kona-ba rehabilitasaun estrada refere. Problema rai u’ut ne’e la’os ami nian deit. Rai u’ut iha Liquiça, Ermera no Aileu nian ne’ebe ezazeradu liu maibe ema la tau iha jornal. Mas ami nian rai u’ut oituan deit, ema kestiona agora ami tau tiha alkatraun no rai u’ut la iha ona, ema komesa buka fali tan ami nia sala hodi dehan, estrada ne’e hanesan la’o iha ondas leten. Ikus mai ami esplika dehan, ne’e foin primeira kamada no to’o tau tiha segunda kamada buat hotu diak ona, mas agora buka fali ona ami nia sala dehan haruka sobu, mas realidade haruka hamos alkatraun foer ne’ebe monu tama kanu ko’ak,” afirma Agostinho Gomes ho Lay Siu Kiat.
Kona-fali ba trotoar balun ne’ebe presiza hadi’a tanba ladun kaber, Lay Siu Kiat klarifika katak, TINOLINA&KING CONSTRUCTION nia tekniku tau ona sinal iha fatin sira ladun kaber atu hadia lalais.
Agostinho Gomes esplika mos katak, MOPTK deskunfia kamada balun iha kurva presiza hadia tanba wainhira fui tiha alkatraun maka kareta sira liu iha kurva sempre iha roda fatin. Maibe, ne’e la demora tanba semana rua nune’e roda fatin lakon hikas deit.
Servisu ezekusaun fiziku ba estrada Delta-Hudi Laran hetan akompanhamentu pro-ativu husi tekniku superviziona MOPTK, Laboratoriu Nasional ho Agensia Dezenvolvimentu Nasional (ADN).
Oportunidade ne’e, Lay Siu Kiat ho Agostinho Gomes mos infoma katak, TINOLINA&KING CONSTRUCTION esforsu loke ona estrada alternativa husi Bairopite to’o mai Cacaulidun hodi borus ba Hudi Laran, atraves liu husi estrada eis perumahan PAM nia sorin, atu dezvia tiha dalan funil iha Hotel Hongkong nian tesik mai ne’ebe fasil tebes egrafamentu. Maibe, servisu ne’e seidauk bele kontinua tanba sei hein hela Governu, liu husi Diresaun Nasional Teras no Propriedades (DNTP) atu bele buka solusiona kona-ba ema nia rai ho uma ne’ebe maka afetadu ba projetu ne’e.
“MOPTK hanoin ona katak estrada funil oan ida iha Hotel Hongkong nian mai ne’e so kareta bele husi Diresaun Bairpoite nian ba deit, maibe husi Hudi Laran nian tenke tesik sai mai borus iha Cacaulidun para avita engrafamentu. Problema maka ema nia uma no indiminizasaun ne’e seidauk hotu to’o agora, tanba ne’e, ami seidauk bele bok,” hateten Agostinho Gomes.
Projetu rehabilitasaun no konstrusaun ba Estrada Delta-Lider nia oin to’o mai Hudi Laran nia durasaun to’o Junhu 2016. Projetu refere, tuir Agositnho Gomes, kompanhia gasta liu ona milaun 4 USD.
Biban ne’e, Agositnho Gomes mos esklarese kona-ba manila ne’ebe maka monta iha estrada klaran, (entre estrada leten ho karaik) ne’e panu mai husi Governu ho ADN katak, vazu boot kabuar ne’e atu kuda ai-oan palm, no vazu ki’ik sira ne’e atu kuda ai-funan.
“Projetu minores sira kuda ai-oan ho ai-funan ne’e, ami nia obrigasaun fo sub kontratu ba kompanhia sr. Luis Lobato nia espouza nian. ami mos hateten ona ba sira para tua foto grafia 3G para komunidade bele komprende ninia modelu,” hateten Agosintho Gomes.
Total manila ne’ebe atu uza 400-resin no dau-daun ne’e instala manila 100-resin. “Ami hanoin tau manila ho vazu sira ne’e atu minimiza mos asidenti trafiku para ema la bele livremente hakur liu estrada, maibe tenke ba iha fatin ne’ebe maka hakur estrada nian. se lae, estrada kaber diak ona no kareta ho motor halai velosidade, bele soke ema ne’ebe maka hakur liu estrada arbiru deit,” esplika Lay Siu Kiat.
TINOLINA&KING CONSTRUCTION mos koalia ona ho MOPTK atu bele konstroe jembatan penyebrangan iha fatin sira ne’ebe movimentu rame, hanesan iha eskola no merkadu para nune’e minimiza asidenti ba ema ne’ebe hakur liu estrada.
“Ami sei halo hela deznehu no proposta kona-ba jembatan penyebrangan para hatama ba MOPTK nune’e bele halo jembatan penyebrangan ba eskola sira no iha fatin ne’ebe rame atu minimiza asidenti trafiku,” argumenta Lay Siu Kiat. nia
Jornal Nacional
Jornal Nacional